Geschiedenis
Prehistorie en vreemde overheersingen
Uit fossielen die in Oost-Afrika zijn gevonden kan worden opgemaakt dat hier rond twee miljoen jaar geleden al mensachtigen rondliepen. Uit recente vondsten bij het Turkanameer blijkt dat mensachtigen als Homo habilis en Homo erectus vanaf respectievelijk ongeveer 2,5 miljoen jaar en 1,8 miljoen jaar geleden in Kenia hebben geleefd.
Meer dan 2000 jaar geleden verschijnt de Urewe-cultuur rond het Victoriameer. De bewoners kennen ijzersmelttechnieken en leven van landbouw, wat veeteelt en ook jacht.
De moderne geschiedenis van het gebied begint in de 8e eeuw als Arabieren zich aan de oostkust vestigen. In 1497 bereikte Vasco da Gama Kenia. Portugese handelaren vestigden zich in de 16e eeuw aan de Keniaanse kust, tot ze in 1720 weer door de Arabieren werden verdreven. In 1885 vestigden de Duitsers een protectoraat dat de bezittingen van de sultan van Zanzibar omvatte. In 1888 arriveerde de British East Africa Company in het gebied. De Duitsers zagen af van strijd om het gebied en droegen hun bezittingen aan de kust in 1890 over aan de Britten. De Britten vormden het Oost-Afrikaanse Protectoraat en zo werd het gebied een Britse kroonkolonie. Er werden spoorwegen aangelegd waardoor het binnenland ook beter bereikbaar werd. Voor de bouw van de spoorwegen werden veel Indiërs naar Afrika gehaald. Ook trokken veel Europeanen naar het gebied, waarvan velen een plantage begonnen, meestal om koffie te telen.
Tijdens de Eerste en Tweede Wereldoorlog dienden veel Kenianen in het Britse leger. Dit droeg bij aan een toenemend nationalisme. Er ontstond een nationalistische beweging en de roep om onafhankelijkheid werd steeds sterker. Van oktober 1952 tot december 1959 was in Kenia de noodtoestand van kracht als gevolg van een opstand tegen het Britse bewind, de zogenaamde Mau Mau-opstand. In 1957 werden onder Brits gezag vrije verkiezingen gehouden. De Kenya African National Union van Jomo Kenyatta won en vormde een regering.
Onafhankelijke republiek
Op 12 december 1963 werd Kenia een onafhankelijke monarchie met de Britse koningin als staatshoofd en Jomo Kenyatta als premier. Een jaar later werd de republiek uitgeroepen en werd Kenyatta president. Na zijn dood in 1978 werd hij opgevolgd door Daniel arap Moi, die in totaal vier keer werd herkozen. Beide regimes kenmerkten zich door veel corruptie en vriendjespolitiek. De oppositiebeweging en media werden onderdrukt.
Onder internationale druk werd Arap Moi gedwongen te hervormen. Hij schreef nieuwe verkiezingen uit in 2002. Moi was volgens de grondwet niet herkiesbaar, maar hij schoof Uhuru Kenyatta, zoon van Jomo Kenyatta, naar voren. Deze verloor de verkiezingen echter van oppositieleider Mwai Kibaki, die tot president werd gekozen. In 2007 stelde Kibaki zich verkiesbaar voor een tweede termijn.
Na de verkiezingen van 27 december 2007 wees het verkiezingscomité drie dagen later Kibaki als winnaar aan. Volgens het verkiezingscomité versloeg hij zijn opponent Raila Odinga met een marge van 232.000 stemmen. Odinga beschuldigde Kibaki van verkiezingsfraude en op enkele plekken in Kenia brak geweld uit. President Kibaki werd hierna meteen beëdigd voor een tweede termijn. Het geweld breidde zich hierna verder uit. Kibaki en aanhangers van Odinga beschuldigden elkaar onderling van etnische zuiveringen. Het stemgedrag wordt in Kenia namelijk sterk beïnvloed door de etnische groep waartoe mensen behoren. De Europese Unie, aanwezig met een verkiezingscommissie onder leiding van Alexander von Lambsdorf, nam duidelijk afstand van de verkiezingsuitslag vanwege geconstateerde fraude.
De protesten en de daarmee samenhangende gewelddadigheden bleven tot in februari aanhouden, zonder dat een oplossing in zicht leek te komen. Er vielen uiteindelijk 1500 doden onder andere in het westen van het land en in de sloppenwijken van Nairobi. Ook raakten er als gevolg van de onlusten zo'n 600.000 Kenianen ontheemd.
Eind januari begon een bemiddelingspoging door Kofi Annan, oud-secretaris-generaal van de Verenigde Naties. Dit leidde eind februari tot een compromis dat onder meer de vorming van een coalitieregering inhield, waarbij Kibaki president bleef en Odinga premier werd. Op 13 april 2008 werd deze nieuwe coalitieregering gepresenteerd.
Op 4 augustus 2010 werd in een referendum met grote meerderheid een nieuwe Keniaanse grondwet goedgekeurd. Deze perkte onder meer de macht van de president in ten gunste van parlement en regio's. Zo kwamen er een senaat en 47 kiesdistricten, die elk een eigen bestuur en veel autonomie hebben. De bestaande grondwet gaf de president volgens velen te veel macht, wat wordt gezien als een erfenis van de alleenheerschappij van Daniel arap Moi (president van 1978 tot en met 2002). Ook behelsde de nieuwe grondwet hervormingen op het gebied van landverdeling.
De presidentsverkiezingen in maart 2013 liepen uit op een strijd tussen premier Raila Odinga (namens de ODM) en Uhuru Kenyatta, kandidaat namens de KANU en zoon van Kenia's eerste president Jomo Kenyatta. Kenyatta won, maar deze overwinning werd in eerste instantie door Odinga aangevochten. Uiteindelijk legde hij zich bij de uitslag neer.
Kenyatta was intussen in 2011 aangeklaagd bij het Internationaal Strafhof op verdenking van betrokkenheid bij het geweld in 2007 en 2008, samen met andere vooraanstaande leden van beide kampen. Ondanks de aanklacht werd hij dus tot de nieuwe president gekozen; dat een zittend staatshoofd verdachte was, droeg in de jaren hierna bij aan de wrijving tussen sommige Afrikaanse regeringen en het hof. In 2015 werd de zaak geseponeerd wegens gebrek aan bewijs – waarbij tegenwerking van de Afrikaanse regering en de veiligheid van getuigen mogelijk een rol speelde.
In 2017 gingen de presidentsverkiezingen wederom tussen Uhuru Kenyatta en Raila Odinga. Nadat Kenyatta was uitgeroepen tot winnaar van de op 8 augustus gehouden verkiezingen, verklaarde het Hooggerechtshof deze uitslag op 1 september ongeldig vanwege verschillende onregelmatigheden, zoals het hof een paar weken later toelichtte. Dit besluit werd in binnen- en buitenland begroet als een blijk van onafhankelijke rechtspraak. Binnen twee maanden moesten nieuwe verkiezingen worden gehouden. Odinga trok zich echter terug omdat er volgens hem niet genoeg aanpassingen werden gedaan aan de kiesraad en het verkiezingsproces om te garanderen dat de nieuwe stembusgang eerlijker zou verlopen. Hij riep op tot een boycot. Het gevolg was dat Kenyatta bij de nieuwe verkiezingen op 26 oktober een overweldigende meerderheid van 98% behaalde, maar dat de opkomst minder dan 39% was. Op 20 november keurde het hooggerechtshof de herstemming goed waarna Kenyatta op 28 november beëdigd werd voor een tweede termijn.
Source: https://nl.wikipedia.org/wiki/Kenia