Madurodam

Madurodam is een Nederlandse miniatuurstad in Den Haag op een schaal van 1 op 25, geopend op 2 juli 1952. Dit toeristische attractiepark trekt jaarlijks ca. 600.000 betalende bezoekers. Het park beslaat een totaaloppervlak van 62.630 m². De gebouwde stad zelf meet 17.630 m².

Het is genoemd naar George Maduro, een Curaçaose student die zich tijdens de meidagen van 1940 als cavalerieofficier onderscheidde in de slag om de residentie, en in februari 1945 in Dachau overleed; zijn ouders schonken het beginkapitaal voor het project, dat door de familie Maduro wordt beschouwd als monument voor hun enige zoon.

Madurodam geeft een beeld van een Nederlandse stad en de Nederlandse samenleving door middel van ruim 700 maquettes van gebouwen uit alle delen van Nederland. Een ziekenhuis en een begraafplaats ontbreken. Sommige maquettes bewegen na inworp van een muntstuk in een muntautomaat. Ook zijn er interactieve onderdelen waar de bezoeker zelf aan kan bijdragen zoals het sluiten van de Oosterscheldekering of het laden van containers in de Rotterdamse haven. Sommige onderdelen bevatten auditieve informatieve toelichting over de getoonde zaken.

Het attractiepark is gevestigd aan het eveneens naar George Maduro genoemde George Maduroplein.

Madurodam wordt een stad genoemd, maar het omvat veel miniatuurafbeeldingen van landelijke elementen van Nederland. Er zijn gebouwen uit historische binnensteden, moderne woonwijken, havengebieden, een luchthaven, kanalen, wegen, landerijen, natuurgebieden en meer. Het is verdeeld in drie 'rijken': het water-rijk, ‘water als vriend en vijand’, het steden-rijk, ‘oude binnensteden’ en 'VindingRijk', ‘Nederland als inspiratiebron voor de wereld’ (architectuur, innovaties, entertainment en design). Het is een miniatuurstad 'met een glimlach': veel, soms komische, situaties uit het dagelijkse straatleven worden uitgebeeld.

Voorts zijn er veel bewegende vervoermiddelen zoals: auto's, rondvaartboten, vliegtuigen, treinen en trams.

Geschiedenis

Madurodam werd bedacht door Bep Boon-van der Starp, met het in 1929 gestichte miniatuurstadje Bekonscot Model Village in het Britse Beaconsfield als voorbeeld. Zij was lid van de Raad van Bijstand van de Stichting Nederlands Studenten Sanatorium. Deze stichting stelde Nederlandse studenten die aan tuberculose leden in staat een kuur te ondergaan en te studeren. Door een miniatuurstadje te laten bouwen hoopte mevrouw Boon-van der Starp blijvend inkomsten voor de stichting te verwerven.

Toen zij de ouders van George Maduro ontmoette, schonken dezen het beginkapitaal voor het project. Sinds 1993 is in Madurodam een schaalmodel van het uit 1895 daterende geboortehuis van Maduro op Curaçao te zien. Naast de maquette van het huis is een plaquette bevestigd, met de tekst In hem eert Nederland zijn oorlogshelden uit de strijd 1940-1945.

De inkomsten van Madurodam gaan naar goede doelen, via de Stichting Madurodam Steunfonds. Het Steunfonds verleent financiële steun aan algemeen nut beogende instellingen die zich met hun activiteiten richten op jongeren of duurzame projecten ten behoeve van jongeren. Voorbeelden van lopende projecten zijn onder andere het Jeugdsportfonds, KNCV Tuberculosefonds en Cruyff Court Laakkwartier Den Haag.

Het stedenbouwkundig ontwerp is van de Groningse architect Siebe Jan Bouma, destijds directeur van het Zuiderzeemuseum. In het midden van de jaren tachtig werd een nieuwe wijk ontworpen door de architect Carel Weeber. Begin jaren negentig werd het grondgebied van Madurodam uitgebreid en kon de nieuwe wijk worden aangelegd. Er kwam toen meer ruimte voor grote objecten zoals Schiphol en de Rotterdamse haven. Het vernieuwde Madurodam werd op 15 mei 1996 heropend door Koningin Beatrix. In 2003 werd het model van de Luchthaven Schiphol vernieuwd en vergroot, het grootste gebouwde object in de geschiedenis van Madurodam. De miniatuurstad is voortdurend in ontwikkeling. Ieder jaar komen er nieuwe maquettes bij (en soms verdwijnen er oude).

Vernieuwing en 60-jarig bestaan

Tussen 1 november 2011 en 31 maart 2012 is de opzet van het in 2012 zestig jaar bestaande Madurodam vernieuwd. Het park heeft getracht de nostalgische elementen te behouden en tegelijk beter aan te sluiten op veranderende wensen van de parkbezoeker. De maquettes zijn nu ondergebracht in drie themagebieden: WaterRijk, StedenRijk en VindingRijk. In WaterRijk is te zien hoe Nederland omgaat met water. Zo zijn de handel in de Rotterdamse haven, maar ook de technieken achter een watermolen, de Oosterscheldekering, dijken en polders te bekijken. In StedenRijk tracht men uit te beelden hoe Nederland vanuit de oude steden is gegroeid tot het huidige land. In VindingRijk is te zien wat Nederland te bieden heeft qua architectuur, innovaties, logistiek, entertainment en design.

Opzet

Maquettes

Alle maquettes en schaalmodellen in het stadje worden door Madurodam zelf vervaardigd in het eigen atelier. De gebouwen werden aanvankelijk met de hand van hout gemaakt. Er worden voornamelijk kunststoffen gebruikt, die veelal worden verwerkt met behulp van computergestuurde freesmachines. Voor bewegende modellen wordt messing toegepast. Ook vergen de objecten veel onderhoud. De gebouwen die het hele jaar in weer en wind staan krijgen om de paar jaar groot onderhoud of worden geheel vernieuwd.

Luchthaven Schiphol

Het in 2003 vernieuwde complex van de Luchthaven Schiphol is het omvangrijkste model en ligt in het middelpunt van Madurodam. Het omvat onder andere: Luchthavengebouw met Schiphol Plaza, pieren, verkeerstorens, platform met vliegtuigen van diverse luchtvaartmaatschappijen, Zuidtangent, monorail en parkeerterreinen. Langs de luchthaven ligt een autosnelweg met rijdende auto’s en vrachtwagens.

Modelspoorbaan

De modelspoorbaan van Madurodam is met een lengte van circa vier kilometer de grootste modelbaan in Nederland. In het spoorwegnet liggen vier stations en negen bruggen. In de werkplaats ligt een opstelterrein met acht sporen. De baan is verdeeld in 33 blokken. Hierop kunnen twaalf treinen tegelijkertijd rijden.

Op 12 juli 2007 werd in Madurodam het toekomstige station Utrecht Centraal onthuld. Dit is het eerste gebouw dat al in Madurodam te zien is voor het in het echt gebouwd is. Dit station is in de plaats gekomen van station Eindhoven. Sinds oktober 2009 heeft Madurodam er ook een nieuwe spoorlijn bij: een miniatuurversie van de HSL-Zuid. Onderdeel van de nieuwe 150 meter lange lijn is een 20 meter lang model van de Brug Hollandsch Diep.

Er is ook een dvd die laat zien hoe het spoorwegtraject eruitziet vanuit het gezichtspunt van de 'machinist'. In samenwerking met de technische dienst van Madurodam filmde regisseur Ben Mathon de beelden in high-definition. De HD-camera werd hiervoor op een dieplader gemonteerd die door een loc over het vier kilometer lange traject werd voortgeduwd, zodat het lijkt alsof de toeschouwer zelf in de miniatuurtrein zit. Het station 'Strand' is anno 2013 verdwenen.

Materieel

Alle treinen zijn in Madurodam met de hand gemaakt van messing en polyester. Het rollend materieel van de spoorwegen rijdt per jaar 16.000 kilometer en gaat net als zijn grote voorbeeld regelmatig voor revisie naar de werkplaats. Bij de start werden treinen gemaakt door Amsterdamse, Haagse en andere modelbouwers, en locomotieven onder meer door de bedrijfsscholen van de NS.

Bomen

In Madurodam zijn bomen in miniatuur te zien die in het echt metershoog worden. Het betrof bij de aanleg in 2001 een miniatuurversie van het Arboretum Trompenburg in Rotterdam op schaal. Dit zijn levende bomen van gangbare boomsoorten die door intensief snoeien klein gehouden worden, maar wel in een natuurlijke vorm worden bijgesnoeid. Het ging bij de aanleg om een oppervlak van ongeveer honderd vierkante meter in de vorm van een stadspark met wandelpaden, waterpartijen en bruggetjes naast struiken, de boomsoorten en bodembedekkende planten.

Zo Groot is Oranje

Op 18 april 2014 is in het kader van het WK voetbal de attractie "Zo Groot is Oranje" geopend. In deze voetbalattractie kan men het EK van 1988 opnieuw beleven, het enige grote voetbaltoernooi tot nu toe dat het Nederlands Elftal heeft gewonnen. De attractie begint in de spelerstunnel, waar op vier schermen een 5 minuten durende film over de aanloop naar het EK van 1988 is te zien waarin alle gemiste kwalificaties voor het WK van 1982, het EK van 1984 en het WK van 1986 worden vertoond. De film eindigt met de kwalificatie voor het EK van 1988. Daarna openen de deuren naar het stadion zich, waar op een scherm van 12 bij 3 meter een film wordt getoond over het EK van 1988. Hoogtepunten uit alle wedstrijden die Nederland speelde tijdens dit EK tot en met de met 2-0 gewonnen finale tegen Rusland komen in deze film voorbij. Na deze film kom je in een ruimte waarin de cup uit 1988 staat en waar je zelf je voetbalkunsten kunt vertonen. Alles, schotkracht, behendigheid, precisie enz. wordt hierbij gemeten. Voor de hal liggen twee pannaveldjes, waar wedstrijdjes gespeeld kunnen worden.

Burgemeester van Madurodam

Madurodam kent sinds de opening in 1952 een Jeugdgemeenteraad, bestaande uit 10 scholieren van scholen in de regio. De Jeugdgemeenteraad kent een zittingsduur van één jaar. Na ieder jaar wordt er weer plaatsgemaakt voor een nieuw college van Burgemeester en Wethouders.

Bij de opening werd prinses Beatrix, die toen 14 jaar was, benoemd tot "burgemeester" van Madurodam. Toen zij op 30 april 1980 Koningin Juliana opvolgde als Koningin der Nederlanden, gaf ze deze nevenfunctie op, en werd zij beschermvrouwe van Madurodam. Tegenwoordig wordt de burgemeester van Madurodam gekozen door de Jeugdgemeenteraad. Sinds oktober 2016 is Iris de Ruyter de Wildt de burgemeester van Madurodam.

Lijst van belangrijkste gebouwen en objecten

Amsterdam

• Binnenstad met Dam, Jordaan en grachten; Paleis op de Dam, Nationaal Monument, Nieuwe Kerk, Magna Plaza, Homomonument, Westerkerk, Rijksmuseum, Munttoren, Concertgebouw, Theater Carré, Portugese Synagoge, Anne Frank Huis, Magere Brug, Schreierstoren, Het Scheepvaartmuseum met VOC-schip Amsterdam, huizenblok Het Schip, hoofdkantoor van de ING-bank (Amsterdamse Poort), Trippenhuis (KNAW), Korenmetershuisje (Heemschut), Heineken Experience, Rembrandtplein

Rotterdam

• Havengebied met van Brienenoordbrug, de Hef en Erasmusbrug, Euromast, voormalig directiegebouw van de Holland-Amerika Lijn, Nederlands Architectuurinstituut, Gebouw Delftse Poort (hoofdkantoor van Nationale Nederlanden), Gebouw De Maas, hoofdkantoor van Unilever, Maeslantkering, Esso-raffinaderij. Schepen: 'Rotterdam', Spido 'Abel Tasman', containerschip, veerboten, sleepboot Zwarte Zee, incidentbestrijdings- en patrouillevaartuigen Port of Rotterdam BPA 11 en BPA 12, HSS-hogesnelheidsferry Stena Discovery, tanker, zeilschip 'de Eendracht'.

Den Haag

• Binnenhof, Mauritshuis, Koninklijke Schouwburg, Paleis Huis ten Bosch, Vredespaleis, Circustheater, Hotel Des Indes, Huys Clingendael, Johan de Witthuis, Oude Stadhuis, Ministerie van Infrastructuur en Milieu, Gebouw de Volharding, Hoge Raad, The Sting en Antillenhuis.

Utrecht

• Binnenstad met Oudegracht, Lichtegaard, Domtoren, stadskasteel Oudaen en Stadhuis; Winkel van Sinkel, Rietveld-Schröderhuis, station Utrecht Centraal.

Nederland diversen

Diverse categorieën

• Kastelen: Muiderslot, Nijenrode, Huis te Warmond, Drakensteyn, Jachthuis Sint-Hubertus
• Paleizen: Paleis Huis ten Bosch, Koninklijk Paleis Amsterdam, Paleis Het Loo, Vredespaleis
• Stationsgebouwen: Groningen, Enkhuizen, Valkenburg en station Utrecht Centraal
• Grote bruggen: Erasmusbrug, Van Brienenoordbrug, De Hef, Moerdijkbrug, spoorbrug Dordrecht
• Boerderijen: Westfriese Stolp, Friese Kop-hals-romp, Brabantse boerderij, Zuid-Hollandse boerderij, Zuid-Limburgse boerderij.
• Molens: Poldermolens Kinderdijk en Leidschendam, De Nieuwe Palmboom, De Held Jozua, Oostendorper watermolen, Windturbinepark

Source: https://nl.wikipedia.org/wiki/Madurodam